Czasem klienci pytają mnie: Jak zbudować model biznesowy w dwa dni? I dodają: widziałem/widziałam ofertę takiego szkolenia. Ja zmieniłbym treść zadawanego pytania. Powinna ona brzmieć: Czy można zbudować model biznesowy w dwa dni? A najlepsze pytanie, jakie przychodzi mi do głowy, brzmi: Czy można przeprowadzić transformację modelu biznesowego w dwa dni? Moja odpowiedź – NIE. A poniżej cała prawda i tylko prawda!
Tako rzecze Osterwalder
Zacznijmy od klasyka, a właściwie od klasyków. Alexander Osterwalder i Yves Pigneur napisali przełomową książkę na temat modeli biznesowych – „Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera”. Autorzy przedstawili i omówili następujące zagadnienia:
- Definicję modelu biznesowego i opis proponowanego szablonu modelu,
- Przykładowe schematy modeli biznesowych,
- Techniki i narzędzia projektowania modeli (przy czym jedno z narzędzi można zakwalifikować jako narzędzie do analizy potrzeb klientów, a jedno jako narzędzie testowania koncepcji modelu),
- Kwestie strategii, w tym ocenę modelu biznesowego,
- Proces tworzenia modeli biznesowych (od strony 248 do 265 książki, czyli niecałe 20 stron).
- Mobilizacja,
- Analiza,
- Projektowanie,
- Implementacja,
- Zarządzanie.
Jak zaznaczają autorzy (str. 260): „książka koncentruje się na analizie i procesie prowadzącym do powstania innowacyjnego modelu biznesowego” (Kwestie implementacji i zarządzania zajmują cztery strony). Niewiele miejsca poświęcono też testowaniu modeli biznesowych (Omówiono prototypowanie. Można znaleźć źródła, które wymieniają i omawiają 22 metody testowania modeli biznesowych, a właściwie ich koncepcji).
Jakie wnioski, co do długości procesu, można zatem wyciągnąć?
Jak długo trwa proces transformacji modelu biznesowego?
Jeśli przyjmiemy, że transformacja modelu obejmuje cztery fazy wyróżnione powyżej (od 1. do 4.) oraz testowanie, to można zacząć szacować czasochłonność procesu:
- Mobilizacja (strategia, wizja, angażowanie, plan komunikacji, narracja, argumenty itp.) – od 2 do 10 dni (można tę fazę rozciągać, ale podtrzymanie wejściowej mobilizacji przez dłuższy czas, to prawdziwa sztuka),
- Analiza (wewnątrz firmy, trendy, klienci, wnioski) – od 5 dni do 20 dni,
- Projektowanie (kreowanie pomysłów, warsztat, wstępna ocena) – od 1 do 5 dni,
- Testowanie – od 5 do 20 dni,
- Wdrożenie – trudno oszacować.
Podliczając te fazy, które udało się oszacować można wyliczyć, że bez etapu wdrożenia, tworzenie modelu biznesowego trwa od 13 do 55 dni roboczych.
Można oczywiście stwierdzić, że niektóre z etapów mogą być skrócone, ale nawet po znalezieniu 20% oszczędności, czas trwania procesu to minimum 10 dni. Z drugiej strony z mojego doświadczenia wynika, że nie udaje się przeprowadzić mobilizacji, analizy, pracy koncepcyjnej i testowania w tak krótkim czasie.
Skąd się więc biorą dwa dni?
Co wydaje się najprzyjemniejsze w całym procesie?
Praca twórcza! Generowanie pomysłów! Burze mózgów! Dyskusje!
Jeśli ograniczymy się do tych twórczych elementów, to można sobie wyobrazić trenerów lub konsultantów, którzy bez opuszczania sali, zaproszą przedstawicieli klienta do dwudniowej twórczej pracy i na koniec pokażą stworzony model. Ile będzie wart model, który nie został stworzony w oparciu o rzeczywiste potrzeby klienta i nie został „pokazany” klientowi na etapie testów?
Proszę, odpowiedz sobie sam(a) na to pytanie!
Jeśli myśli o transformacji modelu biznesowego, tworzeniu nowego modelu biznesowego, to porozmawiajmy o możliwościach wsparcia tego procesu: